De griep is een infectieziekte die één van de grootste maatschappelijke impact heeft, iedereen heeft er wel eens mee te maken gehad. Op het ene moment heb je het warm en dan weer koud, je neus zit dicht, je keel kriebelig en spierpijn door je hele lichaam dan heb je zeker weten een griep(je) te pakken. Hoest, niest, proest of drink uit een verkeerd glas en is je weerstand net iets lager dan anders en je hebt de griep al te pakken.

In Nederland hebben elk najaar, winter en voorjaar ongeveer rond de 400.000 mensen last van de griep. Al zijn er verschillende soorten griep en zou je dus zomaar de griep meerdere keren per jaar kunnen hebben.

Vooral in de zorgsector, in het onderwijs of voor ouderen wordt de griepprik standaard aangeboden, maar buiten deze sectoren wordt binnen bedrijven het steeds populairder om werknemers te laten vaccineren voor de griep. Het ziekteverzuim ten gevolge van de griep kost werkgevers jaarlijks totaal €1,1 miljard. Bij het aanbieden van de griepprik heeft het voordelen dat werknemers minder snel ziek worden maar de griep vooral niet verspreiden. Hier zitten nog wel wat haken en ogen aan, lees snel verder!

Veel spookverhalen over de griepprik verspreiden zich snel. Want wat zit er nou echt in een griepprik? Is de prik wel echt zo effectief als er wordt verteld? Hoog tijd om de waarheid uit de prik te halen.

Hoe werkt de griepprik?

De griepprik omvat een minimale gift van het griepvirus waarbij het lichaam een afweer creëert tegen die omvattende griep die in de vaccinatie zit. Er bestaan verschillende soorten griepvirussen waarbij het niet altijd mogelijk is om je tegen elke griepvirus in te enten.

De griepprik bestaat uit verschillende dode griepvirussen, waar je als je gezond bent en een goede weerstand hebt, niet ziek van wordt. Soms voel je je niet lekker na de inenting zoals hoofdpijn of weinig energie, alleen dit is nog geen griep.

Wordt je besmet met het griepvirus die in de griepprik zat dan heeft het lichaam voldoende afweerstoffen om niet ziek te worden. Je bent immuun geworden aangezien het lichaam al afweer stoffen heeft aangemaakt. Deze zit in het geheugen van het lichaam, waardoor bij besmetting deze direct geactiveerd worden.

De bescherming van de griepprik omvat ongeveer 6 maanden. Het griepvirus kan zich muteren, dit betekent dat het zich nieuwe vormen zal aannemen en dus elk jaar veranderd. In het voorjaar wordt er gestart met het maken van de nieuwe griepprik. De samensmelting van het vaccine wordt rond het voorjaar bepaald, doormiddel van verschillende onderzoeken, kansberekening en risicoanalyse wordt er een verwachting gemaakt hoe de griep zich het volgende griepseizoen zal ontwikkelen. Op basis hiervan wordt het nieuwe griepvaccine gemaakt.

Wat zijn de haken?

Veel mensen hebben hun bedenkingen bij de griepprik en de effectiviteit van het vaccine. Zoals vele vaccinaties is het effectief wanneer de meerderheid van een werkafdeling de prik krijgt. Hoe gaat dat zich precies in zijn werk? Virussen en bacteriën verspreiden en muteren zich lastiger wanneer er een hoge vaccinatiegraad is. Namelijk wanneer je minder kans hebt om de ziekte te krijgen, door dat je gevaccineerd bent, kun je hem ook in mindere maten verspreiden. Een goed voorbeeld is de ziekte pokken, deze is door groepsvaccinatie uitgeroeid. Dit is niet mogelijk met de griep, aangezien deze zich elke winter een nieuwe vorm aan neemt, toch blijft de verspreiding zich minimaliseren bij een hoge vaccinatiegraad.

5 feiten & fabels over de prik

1. Wanneer je de griepprik hebt gehad ben je 100% beschermt. Dit is absoluut een fabel, de effectiviteit van een griepprik is 40%. Je hebt nog steeds meer kans om de griep wel dan niet te krijgen. Nu horen we je denken, wat zou de voornaamste reden hebben om de griepprik dan wel te halen elk jaar? Want wat als je toch de griep krijgt? Dan zorgt de griepprik dat de ziekte zich in mindere maten laat verschijnen.

2. Fabel is dat je verplicht bent als werknemer de griepprik te halen. Je mag er voor kiezen maar een werkgever kan je er niet toe verplichten.

3. Van de griepprik kun je de slaapziekte (narcolepsie) krijgen. Dit is een grote fabel waar je veel informatie over op het internet kan vinden. In 2009 tijdens de uitbraak van de Mexicaanse griep werden mensen gevaccineerd met Pandemrix. Na de vaccinatie campagne zijn er meldingen geweest van een slaapziekte, waarnaar er veel onderzoek is gedaan. Resultaten laten tegenstrijdige resultaten zien van een verhoogd of verminderd risico. Pandemrix zit niet in de griepprik en geen zorgen aangezien dit middel in Nederland niet meer wordt gebruikt!

4. Groepsimmuniteit beschermt tegen virussen en bacteriën. Dit is een feit en vooral bescherming biedt tegen kinderen en ouderen. Door bijna iedereen te vaccineren komt de ziekte minder voor en zal het lastiger te verspreiden zijn. Groepsimmuniteit geld ook voor de griep, als kan de griep muteren zal er minder verspreiding zijn wanneer een grotere groep gevaccineerd is. Mensen die zelf niet gevaccineerd zijn, zoals te jonge baby’s, worden toch beschermd

5. Een feit is dat je de hele winter de griepprik kan halen. De maand oktober is de beste maand om de griepprik te halen, waarbij je de langste bescherming hebt. De griep komt voor van de maanden oktober tot april. Wanneer je de griepprik in de latere wintermaanden haalt ben je nog steeds beschermt voor een half jaar en kan het zinvol zijn de griepprik te halen.

Dus sneezing of vaccineezing?

Tot nu toe is de griepprik de beste bescherming tegen griep, maar eigenlijk vooral tegen de verspreiding van de griep. In de donkere wintermaanden is het behouden van een goede weerstand vele malen belangrijker dan het halen van de griepprik. Deze blijft ondersteunend, onderzoeken toonde aan dat er 40 van de 100 mensen voor zorgde dat zij de griep niet kregen in het onderzochte jaar.

Dus wat kan je nou het beste doen? Het blijft per persoon verschillende of de griepprik effectief is en dat heeft twee voornaamste redenen; 1) hoe goed de griepprik bij de griepvirussen die winter zijn en 2) de weerstand van de persoon die de prik krijgt.

De griepprik is niet schadelijk en wanneer er op een afdeling de meerderheid kiest om een griepprik te halen zal deze absoluut effectiever zijn dan wanneer er geen gebruik van wordt gemaakt.

Over de auteur

Tessa Smits

Tessa heeft gezondheidwetenschappen gestudeerd aan de Universiteit van Twente en is freelance content writer voor FitAdvisor.

De griepprik is onderweg, 5 feiten en fabels van de griepprik!